5 tips om je ervaring en talent naar waarde te schatten, ook zonder diploma

“Tiens, heb jij eigenlijk iets gestudeerd en zo ja, wat?” Een onschuldige vraag die blijkbaar veel impact had. 

Ik stelde ze aan Elke, onze communicatie- en social mediawizard die sinds januari deel uitmaakt van het Make me Fly!-team. Eerlijk, ik had geen idee wat Elke’s studieachtergrond was. Het interesseerde me ook niet, want ik ken Elke al lang, ik weet wat ze kan, ik weet wie ze is, hoe ze functioneert, ik was 1000% zeker dat zij de diamant was waar we naar op zoek waren, onze witte raaf.

‘Onze’ enthousiaste, competente, zakelijk denkende en menselijk voelende Elke met een groot hart en een ongeëvenaard oog voor beeld en ‘caption’. Ze had 10 jaar lang een succesvolle ‘high end’ 2ehandskledingzaak. Die runde ze schitterend, met een duidelijke neus voor ‘zaken’. Dus of Elke ja dan nee een hoger diploma behaalde, daar had ik niet bij stilgestaan, het was ook totaal irrelevant.

Op haar eerste werkdag (oh dear, ik voel me nog altijd een beetje schuldig…) nam mijn nieuwsgierigheid het even van me over, dus stelde ik die heel onschuldige vraag, gewoon uit interesse. Ik zag haar wankelen, alsof de grond even onder haar voeten uit zakte. Dat verraste me enorm! Hoe kwam dat?

Ik heb het er met haar over in onze podcast: 🎧⬇️

We zien het wel vaker in onze praktijk voor loopbaancoaching: mensen die geen ‘hoger’ diploma behaalden en zich daardoor een beetje ‘a lesser human kind’ voelen. Ze krijgen hierdoor ook vaak het deksel op de neus, of ze worden unfair betaald in vergelijking met collega’s die hetzelfde doen maar langer studeerden. 

Ik heb natuurlijk makkelijk praten, ik behaalde meerdere diploma’s, ik kon dat intellectueel en financieel en werd er ook voor aangemoedigd. Niet dat het me écht helpt in mijn werk (sorry, alma mater, maar de link tussen de unief en het werkveld is vaak ver zoek…), maar het geeft me wel al heel mijn professionele leven lang ‘street credibility’. Als ik zeg dat ik ‘arbeidspsycholoog’ ben, nemen mijn klanten me als coach voor vol aan. Dat blijft me verwonderen, want hoewel ik de eerste was van mijn jaar (dat moet toch ergens voor staan), ken ik evenveel beunhazen met een Bachelor- of Masterdiploma. Er zijn ook gediplomeerde psychologen waar ik echt geen mensen naartoe zou sturen, terwijl er coaches in ons Make me Fly!-team zitten die géén psycholoog zijn, ook geen Masterdiploma hebben en waar ik mezelf met alle vertrouwen door laat coachen als ik zelf ergens tegenaan loop. Waarom? Omdat ik wéét wat ze kunnen.

Toch stelde ik me er jarenlang niet al te veel vragen bij toen ik rekruteerde voor bedrijven: voor bepaalde functies namen we met niet minder genoegen dan met een Masterdiploma. Logisch vonden we dat. Maar is dat zo? We verliezen enorm veel talent op de arbeidsmarkt door absurde en niet-relevante ‘filters’. 

In sommige gevallen is dat diploma uiteraard cruciaal om een theoretische bagage te attesteren. Maar in veel andere gevallen zijn je ‘transferable skills’ belangrijker, je ervaringskennis: alles wat je nooit zou gekend, gekund of geweten hebben als je bepaalde jobs, projecten, uitdagingen, ondernemingen,...niet had aangepakt. En net die kennis is hetgene dat veel meer waard is dan dat theoretische diploma in veel andere jobs.

Maar hoe doe je dat dan, jezelf en de rest van de wereld overtuigen van je waarde als je geen ‘papiertje’ hebt dat je waarde attesteert (en waar dat eigenlijk ook niet het belangrijkste is)? 

5 tips om je ervaring en talent naar waarde te schatten, ook zonder diploma:

TIP #1 Weet zelf wat je in huis hebt

Een van de basisoefeningen die we in loopbaancoaching aanpakken, is het inventariseren van je ervaringskennis en je persoonlijke vaardigheden. Dat zijn er altijd veel meer dan mensen denken (en daarom is onze job zo leuk)! De dingen die je doet, die vind je vaak immers evident. Inventariseer wat je allemaal leerde en aanwendt in je professionele activiteiten. Weet wat je in huis hebt. Je kan anderen moeilijk overtuigen van je kunnen als je ‘t zelf niet weet. 

TIP #2 Toon wat je kan

Wist je dat er meerdere soorten CV’s zijn? Je CV en je LinkedInprofiel tonen wat je kan, maar jij bepaalt wat je vooruit schuift. Je hoeft helemaal niet te starten met je diploma, tenzij de functie dat echt vereist. Vereist de functie andere dingen? Schuif die dan naar voor. Focus op je resultaten en prestaties, de dingen die je realiseerde. Toon wat relevant en boeiend is voor diegene die op zoek is naar wat jij te bieden hebt. Hoe beter jij je huiswerk maakt in je CV en profiel, hoe meer kansen je maakt, ook zonder ‘papiertje’. 

TIP #3 Maak gebruik van je netwerk

Een tip die we eigenlijk aan iedereen moeten geven die meer dan 10 jaar werkervaring heeft: gebruik je netwerk! Iedereen heeft een netwerk, echt iedereen. Ook daar besteden we in loopbaancoaching aandacht aan, want je netwerk heeft pas waarde als je het activeert. Weten wat je wel en niet kan vragen of verwachten is cruciaal, en een netwerk geeft vooral terug als jij ook genereus bent. Er zijn veel meer jobs te vinden dan die die nu gepubliceerd staan. Daar heb je dus dat netwerk voor. 

TIP #4 Blijf jezelf ontwikkelen

Als recruiter heb ik veel meer vragen bij iemand die wel een diploma heeft maar geen enkele vorming meer volgde de laatste 25 jaar dan bij iemand die continu bijschoolt, ook via online opleidingen, masterclasses, studiedagen,... 

Iemand die durft te experimenteren, die een natuurlijke nieuwsgierigheid heeft naar hoe de dingen werken, heeft veel meer leercapaciteit dan iemand die teert op iets van lang geleden. Maak gebruik van het opleidingsaanbod van je bedrijf of van de opleidingsmarkt . Jazeker, het kan je geld kosten, maar het is een regelrechte investering in jezelf.

TIP #5 Kies de plek waar men je naar waarde schat

Het zal sowieso gebeuren als je de arbeidsmarkt opgaat: het deksel op de neus krijgen, afwijzingen omwille van dat diploma. Ik snap het niet, zeker niet in deze tijden van talentschaarste, als de functie dat niet vereist. Maar afwijzingen horen helaas bij de zoektocht. De wereld van werk is nog aan het bijbenen voor jobs waar dat diploma niet absoluut cruciaal is. Kies een plek waar men op zoek is naar jou en jouw talent, waar men investeert in ‘nog beter worden’, waar leren en initiatief nemen primeren meer betekent dan dat diploma.

Niet zeker welke ervaringskennis en talent jij maximaal kan inzetten en te bieden hebt?

Loopbaanbegeleiding helpt je met het maken van je professionele inventaris, ook als je niet meteen van job wil veranderen. Kennismaken is altijd gratis! Meer info op www.makemefly.be/loopbaanbegeleiding.

Ontdek al onze cursussen, online opleidingen, gratis e-books, webinars en andere inspiratie in de Make me Fly! Academy:

https://makemefly.be/opleidingenvoorcoaches/