Wat is Positive Leadership? Welke skills heb ik nodig? 5 uitdagingen op een rij!

Klinkt het verhaal hieronder als een verzonnen horrorverhaal? Helaas is het gebaseerd op echt gebeurde feiten. Wat wij ons als leiderschapscoach afvragen is: waar wil je dat mensen op de werkvloer hun ‘fuel’ vandaan halen om achter ambitieuze doelstellingen te rennen? Wat zit er in voor hen?

Als Positief Leiderschapsadept stel ik me nog andere vragen: Welke inspanningen, oplossingen of talenten zijn niet gezien en gaan verloren? Wat werd er niet naar waarde geschat? Hoe verlamt het gedrag ‘bovenaan’ de organisatie de vindingrijkheid van alle lagen daaronder? Hier gaan we dan.

Er was eens… 

een middelgrote organisatie die door de economische situatie de inkomsten zag dalen. De leiders werden nerveus: we moéten resultaten boeken, en liefst snel. Daar gingen ze voor. Tijdens elk managementoverleg werd de druk opgevoerd, elke manager werd ‘verantwoordelijk’ gehouden voor het snel bereiken van - helaas onmogelijke - doelstellingen en uiteraard aangesproken op het niet behalen ervan. 

De managers zelf wilden wel. After all, hadden ze eigenlijk wel de keuze? ‘We gaan ons best doen’, zeiden ze tegen hun teams, ‘als we allemaal een tandje bijsteken, komen we er wel’. Er werden lange, lange meetings (die beter e-mails hadden geweest) belegd met de top, waarin voornamelijk top-down informatie werd gedeeld over de te behalen prioriteiten. 

Zo ging een jaar voorbij. Aan het einde van het jaar maakte de top de rekening: onvoldoende, ruim onvoldoende. De druk werd nog wat opgevoerd, managers werden openlijk aangesproken over de resultaten die ze wel of niet behaalden. Ze noemden dat transparantie.

De energie en de goesting van de managers daalde, terwijl de druk voor de teams bleef stijgen. De sfeer werd negatief, mensen vielen uit. Hoop sloeg om in vrees: ‘wij gaan dat niet halen en dat gaat ons misschien onze baan kosten’. Een mens zou van minder slecht slapen.  

Is de top van die organisatie ‘dom’? Nee, tuurlijk niet. Alleen wat ‘eenzijdig blind’ of mogelijks hebben hun leiders een gebrek aan kennis over hoe zijzelf en andere mensen functioneren.

Mensen hebben ‘fuel’ nodig, en die fuel heet ‘motivatie’. Als je wil dat mensen volop achter de bal lopen, moeten ze daar de zin van inzien, weten hoe ze dat het best aanpakken, maar ook kunnen schitteren door hun aanpak en creativiteit. Het zou een enorm verschil maken als de top de vraag centraal legt: ‘Hoe kunnen we onze aandacht en onze mensen inzetten zodat onze belangrijkste doelstellingen worden gehaald en wijzelf en onze teams nog meer zin hebben om er volop voor te gaan?’

Positief leiderschap focust op 4 dingen:

1. Wat wil je bereiken (het ultieme doel)?
2. Hoe wil je mensen met hun talenten en kennis inzetten en vormen?
3. Waarom willen mensen dit en hoe kan jij hen aanvuren?
4. Ben je eerlijk? Spreek over wat wel en niet aan de verwachtingen voldoet op een manier die mensen laat groeien en verbonden houdt met de organisatie en haar doelen. Dat is best complex.

We zetten hier alvast 5 kernuitdagingen op een rij:

Uitdaging #1 - Ken jezelf 

Er zijn leiders die zichzelf onderschatten, er zijn er die zichzelf overschatten en er zijn er die zichzelf zeer goed kennen. Met zeer goed kennen bedoelen we weten waar je sterktes liggen, waar jij ‘voor gemaakt’ bent, wat je valkuilen en blinde vlekken zijn, wat er met je gedrag gebeurt als je onder druk staat, welke interacties voor jou naturel goed lopen en welke meer inspanning vragen. Van een leider mag je zelfkennis verwachten en ook de ‘guts’ om dingen bespreekbaar te maken, ook als dat kwetsbaarheid van beide partijen vergt.

Uitdaging #2 - Ken je team en weet waarom ze je blij maken

Weet jij wat jouw teamleden drijft? Wat doet hen ‘tikken’? Waar krijg je hen mee in de hoogste versnelling? Wat haalt hen de wind uit de zeilen? Als mensen zich niet gezien voelen als mens en zich enkel een ‘resource’ voelen of een pion op een spelbord, verdwijnt hun motivatie als sneeuw voor de zon. Kan jij van elk teamlid zeggen waarom jij blij bent dat ze in je team zitten? Wat doen ze geweldig goed? Wat is hun grootste sterkte? Wil je met hen ‘naar de oorlog’ en zij met jou? Indien ja, waarom, indien nee, wat moet er veranderen en hoe gaan jullie dat samen creëren?

Uitdaging #3 - Focus on solutions, not on blame

In de meeste complexe problemen bevindt de oplossing zich niet in het probleem zelf. Toch worden er uren en uren gespendeerd aan analyse: waar ging het fout, wie deed het fout,… Stel jezelf de vraag: hoe zou het eruit zien als het goed ging? Wat zie je mensen dan doen? Wie specifiek? Wat geeft jou indicaties dat dat zou kunnen? Als je denkt dat mensen het niet kunnen, ben je daar heel zeker van?  Mensen kunnen soms ontzettend hard verrassen, als je hen daar de kans toe geeft. Solution creation gaat zoveel gemakkelijker, effectiever en efficiënter als je meerdere hoofden kan inzetten voor een voor iedereen zinvol doel.

Uitdaging #4 - Let op je woorden

Hoe hoger je staat op de hiërarchische ladder, hoe zwaarder jouw woorden wegen. 1 woord van misprijzen van jou als leider is soms genoeg om bij je teamleden de moed in de schoenen te laten zinken. Let op je woorden. Luisteren is vaak nuttiger dan veel spreken. Het stelt ons altijd een beetje teleur als de zenuwachtigheid van leiders heel de organisatie lam legt of de chaos in jaagt, als ze door hun eigen hersenspinsels en bezorgdheden wild in het rond beginnen te slaan. Verwarring alom, gegarandeerd weinig resultaat en nog minder goesting.

Uitdaging #5 - Waardeer, waardeer en waardeer

Saving the best for last, iets dat letterlijk niks kost, oneindig beschikbaar is en een gigantische return on investment geeft en het is nog gemakkelijk ook: zeg ‘dankjewel’. Mensen willen weten dat hun inspanningen ertoe doen, dat hun werk zin en nut heeft. Dàt is fuel voor motivatie. Doet iemand iets goed? Zeg het hen. ‘Dankjewel voor je mooie werk’. Betrap je hen op een sterke prestatie of reactie? Zeg het hen, heel concreet. Want er geeft niks zoveel verbinding met de organisatie en motivatie om het nog beter te doen, dan weten dat wat jij doet verschil maakt.

Positief Leiderschap ontdekken of opfrissen? 

Schrijf je hier gratis in!

Een kort moment van inspiratie? 10 minuten kijken dan!