De perfecte manier om minder perfect te zijn

Het bekende en gewaardeerde boek van Prof. Dr. Brené Brown, 'De moed van imperfectie' is voor mij een soort van hersenanker geworden. Wanneer het weer buiten rustig is, staat mijn perfectie-cruiseboot netjes aan wal. Passagiers mogen op- en afstappen en hun drankjes morsen op de vloer. Tot de wind opsteekt en mijn boot wil varen op die perfecte golven in die perfecte zee. Met een perfecte crash op een perfecte ijsberg als gevolg. 

Desillusie, boosheid en verdriet wellen op na zo’n ijsberg-crash. ‘t Gebeurt wel vaker. Vooral wanneer drukte en stress woekeren. Plots gaan de oogkleppen op en moet alles 'onder controle' zijn. Moet er gesport worden, moeten er meer klanten aan boord of moet het werk nog beter, moet het huis proper en netjes zijn, de kinderen onberispelijk en beleefd en alsjeblieft: don't spill your drinks! Dat zijn meestal niet de beste trips… 

Les 1. Perfectie bestaat niet

We leggen de lat hoog. Of soms laag. En dan zie je mensen die de perfecte ouder willen zijn, maar er op het werk wel een rommeltje van maken. Ze gaan overperformen in de ene rol: ze willen het té goed doen waardoor ze zichzelf voorbij hollen met perfecte bento boxes en ideale verjaardagsfeestjes. Terwijl uitstelgedrag en faalangst er in een andere context voor zorgen dat ze gaan onderpresteren. Het niet beginnen uit angst dat het toch nooit goed genoeg zal zijn (lees: aan de verwachtingen van jou én van iedereen kunnen voldoen). ‘t Is menselijk, die universele behoefte om deel uit te maken van een groter geheel en ‘erbij te horen’. Dat leerde Brené Brown me. Perfectionisten hechten hun eigenwaarde vaak aan de mening van anderen en zijn keer op keer ontgoocheld, want hé (big surprise): perfectie bestaat niet. Wat wel of niet perfect is, is namelijk subjectief, en we hebben er dus geen enkele invloed op. 

Les 2: Het vergt moed om je imperfectie te tonen

Perfectionisme is vaak knap lastig maar contradictorisch genoeg ook gemakkelijk. Het is veel makkelijker om een harnas aan te trekken dan naakt de straat op te gaan. Gewoon, zoals je bent. Met fouten en vuile voeten. Een vlek op je shirt en veel vraagtekens in je hoofd. Het vergt lef om je te tonen zoals je bent. In al je kwetsbaarheid en helemaal blootgesteld aan het oordeel van anderen over je échte ik. Maar, zo ontdekte Brené Brown,  we horen er pas écht bij wanneer we ons authentieke, imperfecte zelf aan de wereld laten zien . 

Les 5: Perfectionisme kan je ont-leren

Niet alle perfectionisten belanden in een burn-out, maar het helpt wel om er eentje te krijgen. Relatief vaak zijn dat werkende, sportende, city-trippende, meerwaardezoekende, maatschappelijk geëngageerde mama's en papa's, overtuigd van het idee dat op elk vlak streven naar perfectie hen zal brengen naar geluk, voldoening en... liefde.  "It takes courage to say yes to rest and play, in a culture where exhaustion is seen as a status symbol" , zegt Brené. En gelukkig zien we ook veel mensen die de moed vinden om hun perfectionisme in de ogen te kijken en er komaf mee te maken.

Ondertussen werkt mijn hersenanker steeds beter. Ik kies vaker voor mezelf en wil steeds minder voldoen aan de verwachtingen van anderen. Ik doe mijn werk met hart en ziel en maak af en toe een stevige fout waar ik met plezier uit leer. Ik nam met twee handen het opvoedingsadvies van een collega aan: 'gaan voor de 20-60-20 regel: 20% van de tijd een perfecte mama, 60% van de tijd 'gewoon ok', en 20% van de tijd 'dit kan écht wel beter'. Vooral het toestaan van dat laatste doet veel deugd. Ik sport alleen als ik het ook leuk vind en stel al eens een vriend teleur. En ik lummel rond. Gewoon... omdat het af en toe kan.   

Rilla

Belemmert perfectionisme je op het werk in je functioneren? Neem dan contact op met één van onze loopbaancoaches. Zij kunnen je helpen bij het nemen van loopbaankeuzes en het ontdekken, ontwikkelen en versterken van loopbaancompetenties zodat jij het allerbeste van jezelf kan geven op het werk.