Optimisme betekent dat je gelooft in de best mogelijke uitkomst in de toekomst, of vrij vertaald dat je het beste ziet in alles.
Daarmee zijn we gelijk al bij de kern van de zaak: het is hoe je naar de dingen kijkt, dat bepaalt hoe je je eigen toekomst van winst of verlies voorspelt. Hoe je naar de dingen kijkt en hoe je verwachtingen bepaalt, noemen we je mindset.
Optimisten, mensen die het leven van de zonnige kant bekijken of die eerder het halfvolle dan het halflege glas zien, zouden langer leven. Ze lijden minder aan stress en stressgerelateerde klachten, waaronder hartklachten. Sommige mensen hebben van kindsbeen af een optimistische ingesteldheid, anderen besluiten er later toe. Nog anderen slagen er nooit in.

Een van mijn voorouders had de onhandige gewoonte panisch ongerust te worden als een van de kinderen of haar man later thuis was dan verwacht. Ze stierf elke keer zowat van angst. Het moesten maar een paar minuten zijn, voor haar was het duidelijk: er was iets heel ergs gebeurd, een ongeluk, een ramp. De kinderen wisten dat ze nóóit te laat moesten thuiskomen, want dan was moeder furieus. Dat was de manier waarop moeder haar angst uitte. Misschien was haar ooit echt iets ergs overkomen, of had een naaste in haar bloedlijn effectief een ongeluk gehad. Dat zou het patroon kunnen verklaren. Maar ik vond het vooral zeer onhandig voor haarzelf, die doodsangst. Elke keer ging haar brein met haar aan de haal. Dat moet best vermoeiend geweest zijn, niet alleen voor haar, ook voor de kinderen en voor haar man.
Liefde neemt soms vreemde vormen aan…
Hoe komt het dat je langer kan leven met een optimistische ingesteldheid?
Omdat je je systeem daardoor behoedt van continue overbelasting. Door altijd het slechtste of het ergste te verwachten, zit je systeem continu in high alert. Het bereidt zich hormonaal en dus fysiek voor om in gevecht te gaan of te vluchten. Je bloeddruk stijgt, je stresshormonen gaan de hoogte in… Nog los van het feit dat je net iets meer kans maakt om in een ruzie of een heus gevecht terecht te komen, zijn die fysieke gevolgen al genoeg om je naar een hartaanval of hersenbloeding te leiden.
Angst is een bijzonder krachtige emotie en een slechte raadgever ook
Chronische angst, dus altijd wel ergens bang voor zijn, is de ideale voedingsbodem voor depressies, net als aangeleerde hulpeloosheid. Het is niet zo gemakkelijk om zelf het tij te keren eens je in de greep van chronische angst terecht komt. Daarom is het net zo belangrijk om hier proactief aan te werken. Werken aan je veerkracht enerzijds, maar ook werken aan een supportive network anderzijds. Dat netwerk bestaat uit je naasten, een paar vertrouwelingen, je huisarts, je homeopaat, je apotheker… Eender wie je mee kan ondersteunen als je ’t moeilijk hebt en die niet zal terugschrikken je erop te wijzen dat je not in a good place bent. Zolang je zelf in control bent, maak je zelf de keuzes.
Optimisme als voorbehoedsmiddel tegen depressies
Een positieve ingesteldheid is een zeer sterk voorbehoedsmiddel tegen depressies (geen garantie, echter). Hoop doet leven. Gebrek aan hoop neemt het nut van leven soms weg. Daarom suggereren we vaak aan mensen die het gevoel hebben gevangen te zitten in hun job om de jobmarkt te verkennen. Weten dat je opties hebt, dat je kan kiezen om wat anders te gaan doen zelfs als je het niet doet, geeft ademruimte.
Optimisme kan je leren
Het vergt slechts twee dingen: beslissen dat je zo door het leven wil en trainen van je gezichtsvermogen. Die beslissing nam ik zelf na het overlijden van mijn vader. Ik besloot om geen enkele dag die ik geleefd had spijt te hebben over waar ik mijn tijd in had gestoken. Het beslissen ging gemakkelijker dan de uitvoering. Want dat betekende ook dat ik mijn tijd wou steken in dingen die belangrijk voor mij waren. Ik kon het na een tijdje niet meer opbrengen om mijn tijd te steken in nutteloze vergaderingen en al helemaal niet in het buitenland terwijl mijn baby thuis was. De winst van die vergadering of dat project stond gewoon niet in verhouding tot het missen van de razendsnel voorbij flitsende babytijd van mijn zoon. Het heeft een paar decennia geduurd, maar ik kan nu wel stellen dat ik me dagelijks kan bezighouden met dingen die ik belangrijk vind en die het verschil maken dat ik wil maken.
Kleine gelukskes zien
En dan is er de manier waarop je naar de dingen kijkt en wat je je herinnert. Daar kan je je bewust in trainen. Het gaat erom dat je elke dag je blik traint op het zien van de goeie dingen in het leven en je ook de kleine gelukjes ziet. Zoals hoe de zon in de felgroene frisse blaadjes van de boom tegenover je raam speelt, of de geur van vanille als je net verse granola hebt gebakken (ook al had ik me verbrand aan de ovenpan). Where attention goes, energy flows… Alles wat je aandacht geeft, groeit. Geef je aandacht aan alles wat misloopt, dan lijkt het alsof alles misloopt. Geef je aandacht aan alles wat goed gaat, dan gaat er ook meer goed.
Weg met sarcasme
Altijd het negatieve zien, geeft de foute hormonen in je lichaam. Die beïnvloeden je geest en maken dat je in een negatieve spiraal terecht komt. Daarom is ook sarcastische humor een beetje gevaarlijk spul, hoewel humor verluchting kan brengen. Mijn gitaarleraar probeerde me er als tiener voor te verwittigen om niet altijd zo zwartgallig te zijn in mijn humor. Ik begreep toen niet wat hij bedoelde. Humor is humor, dacht ik. Intussen snap ik het wel. Mijn oma, een klein, tenger, wijs vrouwtje dat elf kinderen op de wereld zette, zei regelmatig: “Zo zou je nog van iets goed iets slecht maken.” Dat is wat sarcasme doet in de foute dosis: het maakt humor negatief. Met exact dezelfde techniek, namelijk je zienswijze en hoe je over de dingen denkt, kan je in een positieve flow geraken.
Kies jij voor geluk en optimisme?
In ons boek Content! delen Rilla en ik superveel simpele oplossingen voor een leven vol geluk. Een boek vol verhalen van echte mensen die worstelen, leren en groeien. Verhalen uit het echte leven. We dagen je in het boek uit om de meest contente versie van jezelf te worden en te kiezen voor jezelf. Je vindt het in onze webshop.
Liever professionele begeleiding? Onze loopbaancoaches helpen je graag bij het vinden van antwoorden en focus. Je vindt ons in heel Vlaanderen, Brussel en online. Voor loopbaanbegeleiding betaal je met de VDAB-loopbaancheque slechts 80€ voor 7 uur begeleiding.