Feedback is een cadeau

Ik geef vaak opleiding over feedback, aan medewerkers over hoe ze het goed kunnen formuleren en in ontvangst nemen, maar ook aan leidinggevenden. De medewerker houdt zich vaak wat in omdat hij of zij niet zeker is dat het gepast is om feedback te geven, de leidinggevende is bang om mensen op de tenen te trappen. Of is zo overtuigd van zichzelf dat de feedback wel erg ongezouten en onhandig gegeven wordt.

Waarom ligt feedback zo gevoelig?

Feedback ligt moeilijk als we ons erdoor beoordeeld (of zelfs veroordeeld) voelen als persoon. Het ligt eraan hoe hij gegeven wordt, maar ook hoeveel grondwerk de ontvanger al deed in zijn of haar eigen persoonlijke groei. Want er is een groot verschil tussen erkenning willen voor je bijdrage en toegevoegde waarde of fundamentele goedkeuring willen krijgen voor je bestaan. Erkenning willen we allemaal en we weten dat een schouderklopje wonderen doet, meer dan materiële beloningen. Maar waarom stellen we ons afhankelijk voor het krijgen van goedkeuring?

Een microscopisch stukje theorie. Zoals Eric Berne in zijn Transactionele Analyse zei, kunnen we in de interactie 3 posities innemen: de ouder, de volwassene en het kind. We nemen verschillende rollen op in verschillende contexten meermaals per dag. Het is door ons in de kind-positie te zetten, of er gezet te worden door een overmatig dominante leidinggevende of collega (of klant), dat we afhankelijk worden van goedkeuring. Die hebben we als volwassen mensen eigenlijk niet meer nodig. We hebben wel erkenning nodig en leerkansen. Die kan je via feedback krijgen.

3 tips bij het ontvangen van feedback

Stel verduidelijkende vragen

Als feedback goed gegeven wordt, gaat die over wat je doet en hoe je het doet, niet over wie je bent. Stel verduidelijkende en feitelijke vragen: “Waar of wanneer heb je me dat zien doen? Welke suggestie geef je me om beter met die situatie om te gaan?” Wordt feedback toch persoonlijk, probeer hem dan te objectiveren. Want vaag gegeven feedback maakt alleen maar ongemakkelijk. “Je moet meer leiderschap vertonen” of “Je bent niet geëngageerd” zijn te vaag en nietszeggend en bovendien veroordelend.

Het blijven verlangen naar goedkeuring kan de pret behoorlijk vergallen

Vele jaren geleden woonde ik de Anglicaanse huwelijksviering van vrienden bij. Hun voorganger vertelde dat het de taak is van elke partner om ‘heel’ te worden en zich te ontwikkelen en je het niet van je partner mag verwachten dat die jou ‘heel’ maakt. Da’s je eigen werk. Ik vond dat ook op samenwerken heel toepasselijk. Verwacht niet van je baas, je collega’s of je HR verantwoordelijke dat ze jou ‘goedkeuring’ verlenen voor je bestaan. Dat is hun rol niet. Ik zie mensen heel erg in ‘overdrive’ gaan en echt tot de uitputting toe beginnen te presteren om toch maar die goedkeuring te krijgen die ze misschien ergens op hun levenspad hebben gemist. Het kan de pret voor beide partijen behoorlijk vergallen. Goedkeuring voor wie je bent en je keuzes heb je als volwassene alleen nodig van jezelf.

Leer jezelf graag zien

Feedback is een cadeau. Het kan slecht verpakt zijn of je kan de inhoud niet leuk vinden, maar neem ervan mee wat jou dient. Negatieve feedback komt altijd wel binnen dus neem je tijd en beslis wat waardevol voor je is. De rest laat je achter. Neem het niet persoonlijk. Het is niet omdat je een negatieve boodschap of minder positieve boodschap over jezelf krijgt dat je eigenwaarde hoeft te verminderen. Leer jezelf een beetje graag zien. Slecht aangebrachte feedback zegt overigens minstens zoveel over de aanbrenger als aan de ontvanger.